توضیحات

جهت دانلود فایل پی دی اف خلاصه کتاب، بر روی لینک زیر کلیک نمایید.

M479_Abstract

پیشگفتار

مسئله «افت تحصیلی » یکی از قدیمی¬ترین و شناخته شده¬ترین مشکلات آموزشی به شمار می-رود و از آن به عنوان بلای تعلیم و تربیت یاد کرده¬اند. این موضوع در تمام کشورها اعم از پیشرفته صنعتی و یا در حال رشد مطرح و در تمام زمان¬ها، به نحو خاص خود بروز کرده است (بیابانگرد، ۱۳۹۲).
یکی از نشانه¬های دانش¬آموزان دارای عملکرد تحصیلی ضعیف، اهمال‌کاری می¬باشد. اهمال‌کاری، تمایل به اجتناب از فعالیت، محول‌کردن انجام کار به آینده و استفاده از عذرخواهی برای توجیه تأخیر در انجام فعالیت است. اهمال‌کاری شامل مؤلفه‌هاي رفتاري، عاطفی و شناختی می‌باشد که همین مؤلفه‌ها موجب شکل‌گیری انواع اهمال‌کاری می‌شود (هاول و واتسون ، ۲۰۰۹). آن‌چه سبب ایجاد مفهومی به عنوان انواع اهمال‌کاری شده است، تفاوت در مؤلفه‌هاي شناختی، عاطفی و رفتاري است که افراد اهمال کار باهم دارند. اهمال‌کاری با توجه به پیچیدگی مؤلفه‌های شناختی، عاطفی و رفتاري آن نمودهای گوناگونی دارد که عبارتند از: اهمال‌کاری عمومی، اهمال‌کاری تصمیم‌گیری، اهمال‌کاری روان‌رنجورانه، اهمال‌کاری وسواس‌گونه و اهمال‌کاری تحصیلی (بالکیس و دیوریو ، ۲۰۱۰) که متداول‌ترین شکل اهمال‌کاری، اهمال‌کاری تحصیلی است که راث‌بلوم ، سولومون و مورکامی (۲۰۰۳؛ به نقل از فاتحی، ۱۳۹۰) این نوع اهمال‌کاری را تمایل غالب و همیشگی فراگیران براي به تعویق انداختن فعالیت‌هاي تحصیلی تعریف نموده‌اند که تقریبا همیشه با اضطراب توأم است. نمونه بارز آن به تعویق‌انداختن مطالعه درس‌ها تا شب امتحان و شتاب ناشی از آن است که گریبان‌گیر دانش‌آموز می‌شود.
برخی پژوهش¬ها همچون پژوهش چمبر، کلینک و هاستیچ (۲۰۱۸) نشان داد که یکی از متغیرهای پیش¬بینی کننده اهمال‌کاری دانش¬آموزان، عزت نفس می¬باشد. عزت نفس، قضاوت‌هایی است که درباره ارزش خود و احساس‌هاي مرتبط با این قضاوت‌ها می‌کنیم. عزت نفس، پدیده¬اي روانشناختی است که تأثیر قاطعی بر ابعاد عاطفی و شناختی انسان دارد و پیش‌بینی کننده قوی برای رضایت و خشنودي از زندگی است (استنهاوس ، ۱۳۹۱). شواهد نشان می‌دهد که عزت نفس پایین به طور چشمگیری با بسیاري از مسائل و مشکلات بهداشت روانی رابطه دارد و اکثر مردم که داراي مشکلات سلامت روان مي‌باشند از عزت نفس پایین رنج مي‌برند (کراک، پیتتی و هوروات ، ۲۰۱۲). عزت نفس بعد ارزیابی کننده و موثر خودپنداره است. عزت نفس براي بقا و سلامت روانی حیاتی است و یکی از ملزومات عاطفی زندگی است و بدون آن بسیاری از نیازهاي اساسی برآورده نمی¬شوند (مک کی و فنینگ ، ۱۳۹۵).
همچنین پژوهش حقی کلخوران، صدیق نیا، نوری و قلی زاده (۱۳۹۵) نشان داد که یکی دیگر از متغیرهای مرتبط با اهمال‌کاری دانش¬آموزان، سبک مقابله¬ای آنان در برابر استرس می¬باشد. سبک‌های مقابله مجموعه¬اي از تلاش¬های شناختی و رفتاری فرد است كه در جهت تغيير و تفسير و اصلاح يك وضعيت تنش¬زا به كار می¬رود و منجر به كاهش رنج ناشی از آن می¬شود (فرانس و پاورز ، ۲۰۱۲). منظور از راهبرد مقابله، كوشش¬ها و تلاش¬هايي است كه فرد انجام مي-دهد تا منبع استرس را از ميان بردارد، برطرف كند، يا به حداقل رساند و يا تحمل كند. ما هميشه نمي¬توانيم منبع استرس را از ميان برداريم، بلكه در مواردي بايد آن را كاهش دهيم و در مواردي هم بايد استرس را تحمل كنيم (هوریوچی و همکاران ، ۲۰۱۳). كوشش¬های مقابله¬اي گاه به صورت انجام دادن كار، فعاليت و اقدام خاصي است و گاه به صورت انجام دادن فعاليت¬های ذهني و درون رواني است. به اين ترتيب مي¬توان گفت كه دو نوع مقابله وجود دارد مقابله¬های مسئله مدار و مقابله¬های هيجان¬مدار. در اكثر موارد ضروری و سالم است كه هر دو نوع مقابله با هم مورد استفاده قرار گيرند (کاپلان و سادوک ، ۱۳۹۲). وقتی رویدادهای استرس¬زا رخ می¬دهد راهبرد¬های مختلفی برای مقابله با عامل استرس¬زا یا هیجان¬های همراه آن به کار برده می¬شود تا تعادل روان¬شناختی فرد حفظ شود (پاکنهام، ۲۰۰۱؛ به نقل از معمارباشی اول، ۱۳۹۰). براساس نظريه لازاروس و فولكمن (۱۹۹۸) رفتارهاي مقابله¬اي در رويارويي با استرس شامل دو فرايند مي¬شود، فرايند مسئله مدار كه طي آن فرد با مسئله¬اي كه علت واقعي آشفتگي در وي شده¬است مواجه مي¬شود و فرايند هيجان¬مدار كه بر اساس آن فرد تلاش مي¬نمايد پاسخ-هاي هيجاني خود را تنظيم نمايد. با توجه به گریز ناپذیر بودن استرس، استفاده از انطباق روانی مناسب می¬تواند فرد را در برابر استرس¬های شدید محافظت کند. مهارت توانایی مقابله با استرس و شناخت روش صحیح برخورد با تغییرات استرس¬زا این امکان را به بیماران می¬دهد تا منابع استرس و نحوه تأثیر آن بر زندگی خود را بشناسند و با اعمال و موضع¬گیری¬های صحیح و به جای خود بتوانند فشار و استرس را در خود کاهش داده و آرامش خود را تأمین کنند (کالی، باترا و آگاروال ، ۲۰۱۳).
چنانچه پژوهش محسنی (۱۳۹۷) درباره نقش بلوغ عاطفی و عزت نفس در پیش¬بینی اهمال‌کاری تحصیلی در دانش¬آموزان دختر مقطع متوسطه شهر اراک نشان داد که بلوغ عاطفی و عزت نفس پیش¬بینی کننده منفی و معنادار اهمال‌کاری تحصیلی در دانش¬آموزان دختر مقطع متوسطه شهر اراک می¬باشند. همچنین پژوهش حقی کلخوران و همکاران (۱۳۹۵) بررسی ارتباط خودتنظیمی و راهبردهای مقابله¬ای با اهمال‌کاری تحصیلی دانش¬آموزان نشان داد که بین خودتنظیمی و راهبردهای مقابله¬ای و اهمال‌کاری تحصیلی رابطه منفی معنادار و بین راهبرد مقابله¬ای اجتنابی با اهمال‌کاری تحصیلی رابطه مثبت معنی داری وجود داشت.
با توجه به مطالب فوق و اهمیت موضوع اهمال‌کاری تحصیلی و ضرورت بررسی متغیرهای مرتبط با آن و نیز با توجه به عدم وجود کتابی منسجم و کارآمد در خصوص موضوع، مولف بر آن شده است تا به سؤال زیر پاسخ دهد:
آیا بین عزت نفس و سبک¬های مقابله با استرس با اهمال‌کاری دانش آموزان رابطه وجود دارد؟

شيوه سازماندهي کتاب حاضر به‌ صورت زیر می‌باشد.
فصل اول: اهمال‌کاری
فصل دوم: عزت نفس
فصل سوم: سبک‌های مقابله با استرس
فصل چهارم: پژوهش‌های عزت نفس و سبک‌های مقابله با استرس
فصل پنجم: مطالعه موردی
فصل ششم: یافته‌ها
فصل هفتم: جمع‌بندی