توضیحات

جهت دانلود فایل پی دی اف خلاصه کتاب، بر روی لینک زیر کلیک نمایید.

M123_Abstract

سخن مولف

در سال‌های اخیر، «مدیریت» به عنوان عمده­ترین رکن توسعه و تعالی در سطح ملی و واحدهای اجرایی و عملیاتی، نقش مهم و گسترده‌ای را در سرنوشت ملی بسیاری از کشورها داشته است. علاوه بر کشورهای غربی و اروپایی، کشورهای آسیایی مانند کره جنوبی و سنگاپور که در سال‌های اخیر به طور مرتب فاصله خود را با بهبود شاخص‌های توسعه با کشورهای اروپایی کاهش داده­اند، بخش بزرگی از سرمایه و امکانات آموزش عالی را به تربیت مدیران اختصاص دادند. سرآمد این کشورها یعنی ژاپن که توانسته است کشورهای غربی را در بسیاری از ابعاد توسعه پشت سر بگذارد، بیش از هر چیز مدیون مدیرانی است که با بهره­گیری از فرهنگ غنی ژاپن، مدیریتی متناسب با شرایط بومی را به کار بسته ­اند.

دانش مدیریت در کشور ما به لحاظ تاریخی دارای یک سابقه طولانی است. در خلال کتب و اسناد تاریخی که تا حدودی زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی گذشته ­های دور ایران را ترسیم می‌کند، می­ توان به نوع مدیریت و رهبری ایران باستان دست یافت. به زعم دانشمندان غربی که در زمینه حکومت هخامنشیان تحقیق کرده ­اند اذعان داشته­اند که پارسیان در زمینه اداره امور عمومی نبوغ زیادی از خود نشان داده­اند. یکی از مدارک و اسناد تاریخی، کتاب معروف «سیروپدیا»ی گزنفون است که مورد توجه روم باستان قرار گرفت تا جایی که به عقیده کسانی مانند «کائو» و «سیسرو» می­توان حکومتی عظیم مبتنی بر شکوه قانون و عدالت و حقیقت بر پایه شیوه­های اجرایی کوروش برپا داشت (عباس زادگان، ۱۳۸۹ :۳۵). وظیفه نهادهای فرهنگی در کشور این است که چنین شخصیت‌هایی که باعث غرور ملی هستند را بیشتر به بقیه بشناسانند. جوانی که در ایران زندگی می‌کند نیازمند این است که به کشورش در همه ابعاد افتخار کند. با این توصیف، می­ توان با بهره‌گیری از فرهنگ غنی ایران و دستیابی به الگوی رهبری ایرانی مبتنی بر آموزه‌های کوروش کبیر، در راستای پاسخگویی به دغدغه‌های مدیریتی امروز الگویی متناسب با شرایط بومی را برای اداره بهتر جامعه و سازمان‌های ایرانی به ارمغان آورد.

ملاحظه اجمالی نیازهای امروز جامعه نشان می­ دهد که به مدیرانی آرمان خواه، دلسوز و توانا در همه زمینه‌ها با انگیزه­ های قوی و متعالی نیاز است. الگوهاي رايج سازمان و مديريت در ايران به صورت الگوهاي تقليدي، كليشه ­اي از كشورهاي غربي است. اين الگوها چون ريشه در نظام­هاي ارزشي و فرهنگي ايران ندارند باعث ­شده تا در زمينه مسائل اداري و سازمان و مديريت توفيق لازم حاصل نشود. بنابراین یافتن یک شیوه رهبری اصیل ایرانی و الگو قرار دادن آن مهم است.

ممکن است گفته شود مدیریت قدیم پندی برای ما ندارد چون آن شیوه مدیریت به درد همان روزگاران می‌خورده است ولی باید اذغان داشت که در فرهنگ شرقی تمام راهکارهای اصلی لازم برای مدیریت در مقیاس کلان وجود دارد (گزنفون، ۱۳۹۰: ۱۵). وسعت و عظمت ایران در دوره هخامنشی، همواره موجب مباهات و افتخار ایرانیان بوده است. در دوران مدیریت کوروش کبیر، سیستم مدیریتی سرآمدی وجود داشته است که امروزه درخور توجه است. نبوغ و عظمت او در بنیان­گذاری امپراتوری چندین دهه­ ای ایران مایه شگفتی مشاهیر و نامداران جهان است. زیرا کوروش «اداره یکی از خوش اداره­ترین دولت­های همه دوره­های تاریخی» (گزنفون، ۱۳۹۰: ۱۶) را بر دوش داشته است.

روی آوردن به فرهنگ خودی و کاوش و فهم و پروراندن و درآمیختن آن با دانش روز، ضرورتی انکارناپذیر است. از دیدگاه مدیریت و رهبری این سوال مطرح است که ایجاد و اداره امپراطوری بزرگی در حد و اندازه امپراطوری ایران در زمان کوروش کبیر چگونه بوده است؟ آیا بکار بردن زور و سرنیزه برای ایجاد و اداره آن کافی بوده است یا از مکانیزم‌های اداری و انسانی و سبک‌های رهبری پیشرفته‌تری برای اداره امپراطوری استفاده می‌شده است؟ آیا ادامه راه شخصیتی که مشهورترین مورخین و باستان شناسان دنیا از او بنام ابرمرد تاریخ جهان یاد کرده‌اند نمی‌تواند راه نجات ما باشد؟ آیا برای کشوری که خود مهد حقوق بشر جهان بوده است پسندیده است که امروز مهد تروریست و خشونت و ناقض حقوق بشر خطاب کنند؟ (حسین‌بر، ۱۳۸۹: ۴۳). با توجه به اوج اقتدار کوروش به عنوان اولین مدیر برجسته دیوانی کشور و گستردگی جغرافیایی ایران باستان با وجود ۲۷ کشور تحت فرمانروایی و تنوع فرهنگی و شرایط آن زمان و نبود وسایل ارتباطی به معنای امروزی، به طور قطع و یقین، مدیریت کوروش کبیر تابع یک الگویی بوده است. شناسایی چنین الگویی، اساس کار این تحقیق است که مشخص شود کدام الگوی رهبری در گذشته باعث چنین موفقیت­هایی شده است؟ خصوصیات و ویژگی‌های رهبری کوروش کبیر در این موفقیت چه نقشی دارند؟ به تعبیر امروزی، اصول حاکم بر رهبری کوروش کبیر کدامند؟ در موفقیت کوروش کبیر، چه مهارت‌هایی نقش داشته است؟ براساس آموزه‌های حاصل از رهبری کوروش کبیر در ابعاد سه‌گانه فوق، محقق به دنبال شناسایی الگویی از رهبری ایرانی است که پر کننده خلأ مدیریت امروز جامعه بوده و قابلیت پیاده سازی در این زمان را داشته باشد.