توضیحات

جهت دانلود فایل پی دی اف خلاصه کتاب، بر روی لینک زیر کلیک نمایید.

M419_Abstract

پیشگفتار

پیشرفت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در دو دهه اخیر، چهره ایران و جهان را دگرگون کرده است. دگرگونی‌های پیاپی، کار تحقیق و شناخت پدیده‌های جدید در عرصه ارتباطات اجتماعی را بسیار دشوارتر از زمان‌های سابق کرده است. با این دشواری، اما؛ همچنان مسائل و مشکلات این پیشرفت‌ها پیش روی ما است و اهمیت و ضرورت پژوهش درباره این مسائل انکارناپذیر است. از این روی نویسنده این کتاب از دوران دانشجویی خود در دهه هشتاد هجری شمسی و در دوره دکتری علوم ارتباطات اجتماعی در دانشگاه علامه طباطبایی که رساله خود را درباره «جامعه اطلاعاتی در برابر چالش‌های فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات: چشم‌انداز ایران در سال ۱۴۰۰ هجری شمسی» به انجام رسانید، تاکنون که سال‌ها به عنوان هیات علمی در دانشگاه‌های تهران به تدریس و تحقیق پرداخته است، همچنان به کار پژوهش درباره این تحولات اشتغال داشته است. این تحولات، انقلابی در ارتباطات اجتماعی ایجادکرده است. آن چنان که جان فيدر در کتاب «جامعه اطلاعاتی» معتقد است نماد اين انقلاب رايانه است، او مي‌نويسد:

«نماد اين انقلاب رايانه است: مغز الكترونيكي علما در فيلم‌هاي علمي – تخيلي دو دهه پيش، كه اكنون از عمر ۳۰ يا ۴۰ ساله خود پيرتر به نظر مي‌رسد. رايانه تقريباً در هر اداره‌اي بر روي هر ميز و در بسياري از منازل وجود دارد. در پس صحنه‌ها، رايانه در همه اموري كه انجام مي‌دهيم، از خريد سبزي گرفته تا تلفن دخالت دارد. حتي پس از گذشت بيش از يك قرن تحول تقريباً ادامه‌دار در فن‌آوري ارتباطي و اختراع ابزارهايي از تلگراف و تلفن گرفته تا تلويزيون، هنوز احساس مي‌شود كه رايانه، هر چند اندك، از برخي جهات، با (ساير رسانه‌ها) تفاوت دارد. با درك اين تفاوت، ما مي‌توانيم جامعه جديدي كه رايانه در حال ايجاد آن است و انقلابي كه خلق و هدايت كرده را بهتر بفهميم».

اکنون که با پیدایش و شکل‌گیری اینترنت اشیاء (IOT) و اینترنت اشخاص (IOP) همه قابلیت‌ها و تهدیدات فضای سایبر به محیط واقعی و ارتباطات انسانی وارد می‌شود، تحقیق و ارزیابی پیوستگی این دو فضا اهمیت و ضرورتی دو چندان می‌یابد.

زوال حکومت‌های سنتی، اداره جهان به وسیله توسعه فناوری‌های سایبر، تولد حکمران‌های مدرن سایبری بر جوامع بشری، تاثیرپذیری اکثر تحولات علمی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و در یک کلام: معماری جهان براساس توسعه فناوری‌های سایبر بیانگر تحولاتی است که از هم اکنون زندگی واقعی و حیات مجازی ما را تحت تاثیر خود قرار داده است.

اکنون فناوری‌های همگرا شامل فناوری‌های سایبر، بیولوژیک، نانو و شبکه‌های اجتماعی درهم ادغام شده‌اند و نسل سوم فناوری‌ها را متولد کرده‌اند. بدین قرار:

نسل اول: سیستم الکترونیک و کاربرد انفورماتیک.

نسل دوم: سیستم الکترونیک سایبری.

نسل سوم: سیستم الکترونیک سایبری و هوش مصنوعی.

نسل سوم فناوری‌ها زیرساخت‌ها را هوشمند کرده است. ترافیک هوشمند بدون حضور افراد پلیس در شهرها و بزرگراه‌ها، هوشمند شدن اشیاء، خانه‌ها، حمل ونقل، تاسیسات شهری و زیرساخت‌های شهری به پیدایش کوچه و خیابان و خانه‌های هوشمند و درنهایت به شهرهای هوشمند منتهی شده است. شهرهای هوشمند به اقتضای کارکردهای ارتباطی در آینده، نیازمند مطالعه و بررسی بیشتر هستند.

در این کتاب، بخشی از تحقیقات نویسنده درباره آینده‌نگری ارتباطات با تمرکز بر جامعه ایران اسلامی به زیور طبع آراسته شده است، با این امید که به ادبیات تحقیق در این حوزه هر چند مختصر و ناچیز کمک کرده باشد. در این راه با توجه به کمی‌ها و کاستی‌های این نوشتار پذیرای انتقادات و پیشنهادات دانشجویان، استادان و محققان می‌باشیم.